Ως παραγωγοί ιδεολογίας, τα κόμματα δημιουργούν κοινωνική ενέργεια· ως οργανωτικοί μηχανισμοί, την κατευθύνουν και την προσανατολίζουν ως θεσμοί της δημοκρατίας, εκφράζουν τη λαϊκή βούληση και κυριαρχία· ως φορείς μιας εσωτερικής λογικής τη σφετερίζονται και την ιδιοποιούνται. Σήμερα, όμως, τη στιγμή της κατάρρευσης όλων των "αληθειών", αυτοί οι κατά παράδοση έμποροι ελπίδας, που στο παρελθόν υπήρξαν δημιουργήματα, αλλά και δημιουργοί πόθων, εκφραστές, αλλά και οργανωτές αντιπαραθέσεων, δεν μπορούν πια να λειτουργούν σαν "κεντρικά γραφεία διαχείρισης αιωνίων αληθειών". Περνούν, συνακόλουθα, τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας τους· αμφισβητούνται συνολικά βάλλονται από παντού. Συχνά, μάλιστα, τους καταλογίζεται η ευθύνη για τα όποια φαινόμενα διαφθοράς, που είναι, ωστόσο, σύμφυτα προς την ίδια τη φύση της πολιτικής και της εξουσιαστικής διαδικασίας. Τα κόμματα, όμως, δεν είναι παρά διαδικασίες θεσμοποιημένης παρέμβασης της κοινωνίας στο παιχνίδι της εξουσίας. Τα αμαρτήματα τους είναι, διογκωμένα ενδεχόμενα, τα αμαρτήματα της κοινωνίας. Και η εξαφάνισή τους -στο μέτρο που δεν έχουν ακόμη εμφανισθεί φερέγγυες εναλλακτικές λύσεις κοινωνικής παρέμβασης- δεν θα σήμαινε παρά μια εξουσία ερήμην της κοινωνίας. Οπότε υπάρχει κίνδυνος η απουσία τους να αποδειχθεί πιο επικίνδυνη από την παρουσία τους... Άλλωστε ο επικείμενος θάνατος τους έχει εδώ και πολλές δεκαετίες προαγγελθεί. Χωρίς να έχει ακόμη επισυμβεί...

Και αν ακόμη δεχθούμε, ωστόσο, πως οι σημερινές κοινωνίες -μετά την κατάρρευση των συνόρων και των παλιών ιδεολογιών- κυοφορούν πράγματι κάτι πολιτικά καινούργιο, προϋπόθεση για να μην υπάρξει τερατογένεση είναι η ακτινοσκόπηση, η γνώση, η ανάλυση του παλιού. Από το οποίο θα προκύψει -και το οποίο θα σφραγίσει, ασφαλώς- το υπό διαμόρφωση καινούργιο... Στόχος αυτού του νέου, λοιπόν, έργου του αναπλ. καθηγητή Θαν. Διαμαντόπουλου είναι να δώσει στον έλληνα αναγνώστη -ειδικό, δημοσιογράφο, πολιτικό ή απλά ενδιαφερόμενο- την πληρέστερη στο μέτρο του δυνατού "ψυχρή" γνώση του κομματικού φαινομένου. Όπως ήταν και όπως είναι. Όπως λειτουργούσε και όπως λειτουργεί. Σε όλες τις δυνατές οργανωτικές και ιδεολογικές παραλλαγές του. Και μέσα σε όλες τις δυνατές εκδοχές κομματικών συστημάτων. Με στόχο να έχει κάποια, μικρή έστω, συμβολή στην απομυθοποίηση μιας διεργασίας από τη φύση μυθοπλαστικής. Ώστε να γίνει η πολιτική διαδικασία περισσότερο Λόγος και λιγότερο παραλογισμός... Περισσότερο αντικείμενο θεώρησης και λιγότερο τεχνική τοξίνωσης....