Τι είναι η ιταλική λογοτεχνία; Για τι πράγμα, σε ποιους και με ποιον τρόπο μιλάει; Και γιατί μερικά βιβλία είναι τόσο σημαντικά; Γιατί (πρέπει) να διαβάζονται ακόμα το «Δεκαήμερο», «Ο Ηγεμόνας» ή «Ο Κήπος των Φίντσι-Κοντίνι»; Μέσω μιας επιλογής των περισσότερο αλλά και λιγότερο διαβασμένων κλασικών σχολικών αναγνωσμάτων, 52 τον αριθμό, τόσα όσα και οι εβδομάδες του έτους, το «Μια απαραίτητη βιβλιοθήκη», θέλει να απαντήσει σ’ αυτές τις ερωτήσεις, δομώντας ένα δειγματολόγιο γραφών, εικόνων του κόσμου και πολιτιστικών θεμάτων που σηματοδοτούν σημαίνουσες καμπές και στόχους στην ιστορία του ιταλικού, και όχι μόνο, πολιτισμού. Με την αντισυμβατική του οργάνωση που παρουσιάζει τα επιλεγμένα βιβλία με αλφαβητική και όχι χρονολογική σειρά, με μια ποικιλία κριτικών προσεγγίσεων και ένα κρυστάλλινο όσο και φλογερό ύφος, αυτό το βιβλίο αποφεύγει ακαδημαϊκές φόρμουλες και ετικέτες προβάλλοντας διά της εκ του σύνεγγυς ανάγνωσης, την επαναστατική πρωτοτυπία και αυθεντικότητα των μεμονωμένων βιβλίων. Από σελίδα σε σελίδα αναδύονται εντυπώσεις, στοχασμοί, αποκαλυπτικά «συναπαντήματα»· καινούριες προοπτικές ανοίγονται στην ερμηνεία· λεπτομέρειες εκ πρώτης όψεως περιφερειακές αποδεικνύονται μείζονες και έμπλεες νοήματος. Προκύπτει μια ανέκδοτη εικόνα της ιταλικής λογοτεχνίας: η λογοτεχνία ενός έθνους που, διαμέσου της άσκησης των λέξεων, ανέπτυξε τη σκέψη και το κοινωνικοπολιτικό της καθήκον, στοχαζόμενη επί της ουσίας των ατόμων και της κοινωνίας, πεπεισμένη πως τα βιβλία και οι βιβλιοθήκες είναι ασφαλής προμαχώνας ενάντια στην επέλαση της αδικίας και του εγωισμού και μία από τις κυρίαρχες οδούς προς την κατάκτηση της ευτυχίας. • Ο Νικόλα Γκαρντίνι διδάσκει Ιταλική Λογοτεχνία της Αναγέννησης, Συγκριτική Λογοτεχνία και Κλασική Παράδοση στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Έχει συγγράψει δοκίμια, ποιητικές μεταφράσεις, ποιητικές συλλογές και αφηγηματικά έργα. Η ιστοσελίδα του είναι: www.nicolagardini.com. • Η Κωνσταντίνα Γερ. Ευαγγέλου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Κοινωνιολογίας της Λογοτεχνίας του Τμήματος Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Α.Π.Θ.