Στο "Η επιστροφή στην έρημο" ο Κολτές θίγει την αποπνικτική ατμόσφαιρα της γαλλικής επαρχίας κατά την διάρκεια του πολέμου της Αλγερίας. Ήθελε να κάνει μια κωμωδία πάνω σ' ένα θέμα που δεν είναι τελείως κωμικό. Βρισκόμαστε σ' ένα αστικό σπίτι μιας ήσυχης επαρχιακής πόλης τη δεκαετία του εξήντα. Πρόκειται για μια ιστορία κληρονομιάς, όπου αδελφή και αδελφός αλληλοφαγώνονται. Τα γεγονότα εκτυλίσσονται πολύ παράξενα. Το φάντασμα της παλιάς κυρίας του σπιτιού, που σίγουρα έχει πνιγεί κάτω από ένα μαξιλάρι, στοιχιώνει στον κήπο, τρεις πρόκριτοι συνωμοτούν στις γωνιές, ένας μαύρος αλεξιπτωτιστής παίζει στα τείχη κι ένας νεαρός πετά. Αφουγκραζόμαστε τον απόηχο ενός πολέμου μέσα από την ιστορία μιας κοινωνίας που αποτελείται από την νοικοκυρά μέχρι τον αστυνομικό διευθυντή και συναντάμε τους αρχαίους μύθους (Μίδα, Ρώμο και Ρωμύλο, Ίκαρο) να ακυρώνονται όπως και το μύθο του Βούδα να μπερδεύεται με τις παιδικές αναμνήσεις του Κολτές. Μία κωμωδία σαλονιού να μετατρέπεται σε τραγωδία εκδίκησης. Το έργο τελειώνει με τρόπο ειρωνικό και εξωπραγματικό. Ο Κολτές με τον τρόπο του γράφει το δικό του "Χειμωνιάτικο Παραμύθι", το δικό του "Πολύ κακό για το τίποτα".
Γ.Θ.