Εκκινούμε από τη διαπίστωση πως τα διάφορα ρεύματα του ουτοπισμού εδράζονται σε θεμελιώδεις ιδέες όπως του μεσσιανισμού και της βίας, διατυπώνοντας αόριστα αιτήματα όπως αλληλεγγύη και ελευθερία. Επιχειρούμε να αναδείξουμε την ύπαρξη ενός «μαύρου νήματος» που διατρέχει συγκεκριμένα ανορθολογικά ρεύματα, τα οποία βρίσκονται σε εκλεκτική σχέση αλληλεπίδρασης μεταξύ τους· και αυτά δεν είναι άλλα από τη μεσσιανική εσχατολογία, την οπισθοδρομική τάση του αποκαταστασιακού ρομαντισμού, τη μηδενιστική βία και τον ατομικιστικό αμοραλισμό. Κρίσιμο ζήτημα, το οποίο θα μας απασχολήσει, είναι η διαπίστωση πως κάποια πολιτικά ρεύματα (λαϊκισμός, κοινοτισμός-αναρχοσοσιαλισμός, ρομαντισμός), έχουν κατά βάση θρησκευτική συγκρότηση. Η θρησκευτική συγκρότηση του αναρχοσοσιαλιστικού ρεύματος, συνιστά μια αντικαπιταλιστική «θεολογία της επανάστασης». Εκτός της ανάδειξης της εκλεκτικής συγγένειας των προαναφερθέντων ρευμάτων, σημασία ακόμη μεγαλύτερη έχει η διακρίβωση των κοινών φιλοσοφικών τους θεμελίων (ιδεαλισμός, βουλησιαρχία, μεταφυσική, αντι-διαλεκτική). Τέλος, το ζήτημα της διαλεκτικής υπέρβασης (ανάπτυξης και άρσης) των κεκτημένων του μαρξισμού, ως διεπιστημονικό ερευνητικό πρόγραμμα παραγωγής θεωρίας του κομμουνιστικού κινήματος, κρίνεται πλέον απόλυτα κρίσιμο ζήτημα για την ίδια την επιβίωση του ανθρώπου κατ’ αρχήν, για ένα αξιοβίωτο μέλλον της ενοποιημένης ανθρωπότητας.