Μία ανθολογία όπως "Η Ποίηση της Ελληνικής Επανάστασης 1821" (ή οποιαδήποτε άλλη σχετική εργασία) έχει το ειδικό προνόμιο να παρουσιάζει στα γράμματά μας ολοδιάστατο και αγέραστο το διαρκέστερο έπος που συνέχει αδιάσπαστα την ελεύθερη νεοελληνική ζωή μέχρι σήμερα.
Η μπαρούτη και η ποίηση ποτέ δεν βρέθηκαν εγγύτερα στον ήλιο της ελευθερίας, αφότου ξέσπασε η πιο αδιανόητη επανάσταση που μπορούσε τότε ν' ακουστεί και να μαθευτεί στον κόσμο:
«να διώξουμ' όλη την Τουρκιά ή να χαθούμε ούλοι» (δημοτικό τραγούδι)
και οι ολιγάριθμοι αποφασισμένοι έκαναν έφοδο στον ουρανό της ελευθεριακής γλυκιάς ουτοπίας τους· ήταν εκείνοι οι λίγοι μυσταγωγοί του πάθους και της ιερής τρέλας για την ελευθερία, που κατάφεραν να καταλύσουν την ολέθρια και κραταιά εξουσία του Τούρκου δυνάστη τους, ο οποίος διέθετε αμέτρητες στρατιωτικές δυνάμεις και πλούτος αρίφνητο. Όταν η νέα, κατορθωμένη ελευθερία εγκαταστάθηκε μόνιμα στον τόπο της με τα σπασμένα μάρμαρα, τα χρυσαφένια στάχυα, τα θαλασσομάχο πέλαγα και τα ορκισμένα στην ελευθερία βουνά, η ποίησή μας δεν έπαψε ποτέ σε διάστημα δύο αιώνων να προσδιορίζει τον χαρακτήρα και τη μορφή που έλαβε το Εικοσιένα ως γνήσια επαναστατική πράξη, ως αλησμόνητη ουσία και διαρκή αναθύμηση Τέχνης και Ιστορίας, για να υπενθυμίζει συνεχώς στις ψυχές το συνειδησιακό χρέος προς τη
... θεϊκιά κι όλη αίματα Πατρίδα,
έτσι όπως ορίζει αυτή την πολυσήμαντη και ιδιαίτερη σημασία της ο στίχος του Σολωμού.
Στις σελίδες αυτής της έκδοσης ο αναγνώστης θα αντικρίσει το Εικοσιένα στην πιο ζωηρή και θαλερή ζωγραφιά του· με τα ποιήματα καταταγμένα στη χρονολογική σειρά τους, θα διανύσει το Εικοσιένα στη διαδρομή δύο αιώνων, από τα χρόνια της Επανάστασης μέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα· από τα δημοτικά τραγούδια του ελληνικού λαού έως τις νεωτερικές ποιήσεις της μοντέρνας γραφής.
Η πρόσληψη του Ποιητικού Εικοσιένα μπορεί έτσι να είναι μια αναστοχασμένη και ουσιωμένη συμμετοχή στην υπόθεση της ελευθερίας, την οποία απαιτούν και οι σημερινοί καιροί από τους πάντοτε ελεύθερους και
όμως πάντοτε πολιορκημένους.