Σε δυο σημαντικές ιστορικές επετείους αφιερώνεται ο νέος τόμος 21 της Μαρξιστικής Σκέψης, τα 100 χρόνια από τον Εθνικό Διχασμό και τα 80 χρόνια από την Ισπανική Επανάσταση. Περιλαμβάνει ένα εκτενές μέρος πηγών και αναλύσεων για το πρώτο θέμα και μια εκτενή μονογραφία για το δεύτερο.

Στις πηγές για τον Εθνικό Διχασμό ο αναγνώστης θα βρει μια σειρά κείμενα ξένων και Ελλήνων μαρξιστών, σοσιαλιστών και προοδευτικών συγγραφέων στις αρχές του 20ού αιώνα. Τα κείμενα αυτά δίνουν μια εικόνα της διεθνούς κατάστασης καθώς και των εσωτερικών εξελίξεων στην Ελλάδα, αλλά και του πνεύματος εκείνης της εποχής. Παρουσιάζονται συγκεκριμένα άρθρα των Μαρξ και Ένγκελς για την αποσύνθεση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την Ελλάδα· μια σημαντική και άγνωστη σε μεγάλο βαθμό συζήτηση ανάμεσα στους Λούξεμπουργκ, Λίμπκνεχτ, Κάουτσκι και Μπερνστάιν με αφορμή τις σφαγές των Αρμενίων και την Κρητική Επανάσταση στα 1897· αναλύσεις των Κάουτσκι και Ρακόφσκι για τα εθνικά ζητήματα στη Βαλκανική· μια σύντομη εκτίμηση του κινήματος του Βενιζέλου από τον Λένιν· κείμενα των Π. Δρακούλη, Ν. Γιαννιού, Π. Πουλιόπουλου, Α. Γαϊτάνου-Γιαννιού, κ.ά. για την αστική εξέλιξη στην Ελλάδα· άρθρα των Κ. Χατζόπουλου, Σ. Σκίπη, Γ. Σκληρού, Η. Βουτιερίδη για το δημοτικισμό, το Ανατολικό Ζήτημα, κ.λπ., από το Νουμά.

Το αφιέρωμα στον Εθνικό Διχασμό ολοκληρώνεται με ένα δεύτερο μέρος αναλύσεων από συνεργάτες της Μαρξιστικής Σκέψης. Περιλαμβάνει κείμενα των Χρ. Κεφαλή, Σ. Σεφεριάδη, Ν. Παπαδάτου, Κ. Παλούκη, Κ. Κέφαλου και Β. Αγτζίδη γύρω από πλευρές της ελληνικής και διεθνούς πραγματικότητας της περιόδου.

Στο μέρος για την Ισπανική Επανάσταση ο Τ. Μαστρογιαννόπουλος εξετάζει τη διαδρομή των ταραγμένων γεγονότων στην ισπανική ιστορία από τις αρχές της δεκαετίας του 1930, που οδήγησε στο φασιστικό πραξικόπημα, την εξέγερση του ισπανικού λαού και τον ισπανικό εμφύλιο στα 1936-38. Ο τόμος ολοκληρώνεται με ένα μέρος βιβλιοκριτικών.