Η επικαρπία είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον εμπράγματο δικαίωμα, αφού συγκεντρώνει ένα πλήθος χαρακτηριστικών που δεν συναντώνται, τουλάχιστον σε αυτή τη σύνθεση, σε κανένα άλλο εμπράγματο δικαίωμα. Έτσι, αφενός η επικαρπία είναι το δικαίωμα με τις ευρύτερες εξουσίες μετά την κυριότητα, αφετέρου έχει το ευρύτερο πεδίο εφαρμογής από όλα τα άλλα εμπράγματα δικαιώματα - συμπεριλαμβανομένης και της κυριότητας -, αφού αντικείμενό της μπορεί να είναι πράγματα, δικαιώματα, αλλά και περιουσιακά σύνολα.
Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί να προσφέρει μία συνολική εικόνα του θεσμού της επικαρπίας βασιζόμενη στην ανάλυση των συμφερόντων των μερών καθώς και των προβλημάτων που δημιουργεί η διάσπαση των εξουσιών της κυριότητας. Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδεται στις δύο βασικές αρχές, οι οποίες αποτελούν και διακριτικά γνωρίσματα της επικαρπίας, την αρχή της διατήρησης της ουσίας και του οικονομικού προορισμού του αντικειμένου της επικαρπίας και την αρχή του αμεταβιβάστου, η εξειδίκευση των οποίων ανάλογα με το αντικείμενο της επικαρπίας επιτρέπει τη συνολική αξιολόγηση του θεσμού της επικαρπίας, των δυνατοτήτων που προσφέρει στους συναλλασσόμενους αλλά και των ορίων που τη χαρακτηρίζουν.